School

Februari 2025

 

Daar zitten we, twee aan twee in de houten bankjes met het opklapblad, de inktpotjes met het schuifje aan de rechterkant. Voor in de klas, op een verhoog, de meester, achter zijn tafel vol papieren en de grote, vierkante inktfles, van waaruit al die 40 potjes in het grote lokaal gevuld gaan worden. Schuin achter meester staat een grote, ronde zwarte kachel te gloeien en een lange schoorsteen verdwijnt in het plafond. Zo zag mijn klas op de Lagere school eruit in de jaren 50. Wellicht zijn er onder u die dit beeld herkennen.

In die tijd telde Driemond, toen nog Geinbrug geheten, twee lagere scholen. Al in 1824 werd een openbare lagere school gebouwd aan de Provinciale Weg. Het gebouw staat er nog, maar is nu privé-eigendom. Begin 19e eeuw kwamen er schoolwetten die verordonneerden dat het onderwijs voortaan klassikaal moest worden gegeven, dat lijfstraffen taboe waren en dat er geen godsdienstles mocht worden gegeven. De staat ging deze scholen subsidiëren. Er waren in die tijd al wel allerlei scholen. Zo had Weesp een Latijnse School en een Franse School. Maar deze waren alleen toegankelijk voor de welgestelden. De staat wilde dat alle kinderen naar school konden en richtte de Openbare Scholen op.

In de tweede helft van de 19e eeuw  kwamen er steeds meer, zogeheten Bijzondere Scholen, die door mensen met allerlei (geloofs-) overtuigingen gesticht werden. Dat werd door de staat toegestaan, maar ze kregen geen overheidssubsidie. De onderwijswet van 1878 stelde hogere eisen aan het lager onderwijs betreffende gebouwen, materialen en personeel. Het gevolg was dat het voor de bijzondere scholen onbetaalbaar dreigde te worden. Het werd een politieke strijd, de schoolstrijd, om het bijzonder onderwijs gelijk aan het openbare te laten financieren. Pas bij de grondwetswijziging van 1917 werden alle scholen gelijkgesteld in financiering.

Door een initiatief van christelijke inwoners van Weesperekarspel, waaronder Jacob Sluis, directeur van de Sluis fabriek, werd er in 1928 aan de Burg. Bletzstraat een Christelijke Lagere School geopend. Later kreeg deze de naam van schoolbestuursvoorzitter Wouter Nagel. Deze legde ook de eerste steen voor een uitbreiding van de school.

De katholieke kinderen hebben nooit een school in Weesperkarspel gekregen en moesten dus dagelijks de lange weg, over de brug naar Weesp afleggen

In de jaren zestig verhuisde de Openbare Lagere School naar een nieuw gebouw aan de Schoolstraat, nu de Jaargetijden, en werd naar de bekende schoolplatentekenaar, Cornelis Jetses, vernoemd. In dit gebouw kwam ook de kleuterschool, de Bloemknop. Op hetzelfde terrein de Christelijke kleuterschool, de Wegwijzer. Daarvoor gingen de kleuters naar een houten schooltje aan het eind van het Zandpad, dat ook werd gebruikt voor feesten en partijen.

Ook de Christelijke school verhuisde ook naar het terrein aan de Jaargetijden en de Wegwijzer werd hiervoor uitgebreid. Die school ging de Jan Woudsmaschool heten, naar een andere bestuursvoorzitter. Er stonder dus twee aparte Lagere Scholen.

En nu, na een eeuw, zijn de Openbare- en Christelijke school samengegaan Het is een school, een naam: De Jaargetijden.